10 jaar smartphone - What the hell happened in 2007?

Precies 10 geleden -op 9 januari 2007- introduceerde Apple de iPhone en vond hiermee de smartphone opnieuw uit. Er is een tijdperk voor die dag en na die dag, aldus de conclusie van Thomas Friedman in zijn nieuwe boek ‘Thank you for being late’. Terugkijkend stelt hij (in het eerste hoofdstuk) zich dan ook de vraag: what the hell happened in 2007? Kortom: waar staan we na 10 jaar smartphone?

De tweede helft

‘The 2nd half of the chessboard’. Zo noemt Thomas Friedman het tijdperk na 2007. Deze metafoor is ontleed uit een verhaal om exponentiële groei mee te duiden: als telkens een verdubbeling aan rijstkorrels neergelegd wordt op een volgend vakje op een schaakbord, krijg je uiteindelijk heel veel rijstkorrels. Ongeacht de hoeveelheid is volgens Friedman de eerste helft niet zo spannend. Pas wanneer je de tweede helft van de exponentiële groeicurve bereikt, gaat het echt hard. Deze exponentiële curve, die ingegeven wordt door de ‘Wet van Moore’ is al veel eerder ingezet, maar kreeg een ‘tipping point’ in 2007 toen de smartphone een platform boodt aan individuen en een explosie aan apps en -vooral ook- sociale platformen mogelijk maakte als Facebook, Twitter, Linkedin, Instagram, Uber, AirBnB, etc.

De smartphone was de enabler die de huidige (politieke) discussies rondom volledig nieuwe bedrijfstakken voeden die 10 jaar geleden niet bestonden en ook niet denkbaar waren. En we staan volgens Friedman nog maar aan het begin van de tweede helft. Elke bedrijfstak die gedigitaliseerd kan worden, zal gedigitaliseerd worden'. Sinds 2007 zitten we in de ‘tweede helft’ van de exponentiële groeicurve : het tijdperk waarin 4G, robots, virtuele assistenten en zelfrijdende auto’s ons leven gaan beïnvloeden.

'Sinds 2007 zitten we in de tweede helft van de exponentiële groeicurve.'

Drie exponentiële ontwikkelingen

Het belangrijkste is volgens Friedman niet zozeer de technologische groeicurve op zich, maar de maatschappelijke effecten die deze teweeg brengt. Friedman noemt dan ook 3 ‘drivers’ die een exponentieel verloop kennen en waarvan we in ‘de tweede exponentiële helft’ zitten:

- Digitalisering: computers worden kleiner maar ook slimmer. Robots gaan ons leven op diverse domeinen sterk beïnvloeden, zowel in fabrieken als in de transportsector. Digitalisering verandert ons maatschappelijk systeem.

- Globalisering: Digitale platforms kennen geen grenzen en geen wettelijk kader. We zijn door ICT ook economisch meer competitief dan ooit. Globalisering voedt economische en maatschappelijke onzekerheid.

- Klimaatverandering: met name in opkomende landen groeit het energie- en grondstoffengebruik explosief. De ecologische footprint neemt hiermee ook exponentieel hard toe. Klimaatverandering zal grotere maatschappelijke consequenties gaan geven.

Leren fietsen

De kern van Friedman’s betoog is dat de technologische vooruitgang de afgelopen tien jaar zo hard gegaan dat de mens -zowel individueel maar vooral als collectief- de veranderingen als gevolg hiervan niet meer kan bijbenen: wettelijke regelgeving, internationale politieke akkoorden en brede maatschappelijke acceptatie hebben tijd nodig.

Hoe om te gaan met deze disbalans? Friedman is optimistisch en vraagt om het aanhouden van een ‘continue dynamische balans’. Zoiets als leren fietsen: het gaat goed zolang je niet stil komt te staan en weet waar je heen wil. We moeten dan ook ‘slimmer’ onze maatschappij gaan inrichten, aldus Friedman: ‘learning faster and governing smarter'.

We moeten dus ‘slimmer’ onze maatschappij gaan inrichten: learning faster and governing smarter’.

Iedere digitaal verbonden groep kan nu gezamenlijk grote wereldproblemen oplossen, maar andersom geldt dat een enkel individu ook een desastreuze impact kan hebben op de wereld, aldus Friedman’s waarschuwing. Hier ligt de opgave voor het komende decennium; bewuster leren omgaan met de nieuwe mogelijkheden die technologie biedt en onze samenleving hierop voorbereiden.

Thomas L. Friedman - 'Thank you for being late: An optimist's guide to thriving in the age of accelerations’ duidt de huidige technologische tijdsgeest brengt op heldere en optimistische wijze de maatschappelijke opgaven van exponentiële technologie in beeld.

--------

Ron Bos is planoloog en stedelijk trendwatcher - zie: smarturbanism.org